Nowe unijne środki restrykcyjne dotyczące handlu, usług, transportu i przeciwdziałania obchodzeniu sankcji
Na stronie Rady Europejskiej, 29 czerwca, pojawił się komunikat prasowy dostępny pod tym linkiem.
Poniżej podajemy jego szybkie tłumaczenie na język polski.
Zaangażowanie Białorusi w rosyjską wojnę agresji przeciwko Ukrainie: nowe unijne środki restrykcyjne dotyczące handlu, usług, transportu i przeciwdziałania obchodzeniu sankcji
Rada przyjęła dziś środki restrykcyjne wymierzone w gospodarkę Białorusi, biorąc pod uwagę udział reżimu w nielegalnej, niesprowokowanej i nieuzasadnionej wojnie agresji Rosji przeciwko Ukrainie. Te kompleksowe środki mają na celu odzwierciedlenie kilku ograniczeń już nałożonych na Rosję, a tym samym rozwiązanie problemu obchodzenia sankcji wynikającego z wysokiego stopnia integracji gospodarczej Rosji i Białorusi.
Uzgodnione dziś środki wpłyną na różne sektory białoruskiej gospodarki:
Handel
Rada rozszerza zakaz eksportu towarów i technologii podwójnego zastosowania/zaawansowanych, a także wprowadza dalsze ograniczenia eksportowe na towary, które mogą przyczynić się do rozwoju białoruskiego przemysłu.
Dalsze ograniczenia obejmują eksport do Białorusi towarów i technologii z zakresu nawigacji morskiej oraz dóbr luksusowych.
Jeśli chodzi o import, zakazane będzie bezpośrednie lub pośrednie importowanie, nabywanie lub transfer złota i diamentów z Białorusi, a także helu, węgla i produktów mineralnych, w tym ropy naftowej. Ten ostatni środek zostanie uzupełniony nowym zakazem eksportu towarów i technologii nadających się do rafinacji ropy naftowej oraz skraplania gazu ziemnego.
Usługi
Rada zakazuje świadczenia określonych usług na rzecz Białorusi, jej rządu, organów publicznych, korporacji lub agencji oraz na rzecz jakiejkolwiek osoby fizycznej lub prawnej działającej w ich imieniu lub na ich zlecenie:
– usług księgowych, audytorskich, w tym audytu ustawowego, usług księgowych, doradztwa podatkowego, doradztwa biznesowego i zarządzania oraz usług public relations;
– usług architektonicznych i inżynieryjnych, a także usług doradczych IT i doradztwa prawnego;
– usług reklamowych, badań rynkowych i opinii publicznej, a także testowania produktów i inspekcji technicznej.
Transport
Rada rozszerza zakaz transportu towarów drogą na terytorium UE przez przyczepy i naczepy zarejestrowane na Białorusi, w tym te ciągnięte przez pojazdy zarejestrowane poza Białorusią.
Aby zminimalizować ryzyko obchodzenia sankcji, unijni operatorzy będący własnością w 25% lub więcej osoby fizycznej lub prawnej z Białorusi powinni mieć zakaz zostania przedsiębiorstwem transportu drogowego lub transportowania towarów drogą na terenie Unii, w tym w tranzycie.
Przeciwdziałanie obchodzeniu sankcji
Dzisiejsza decyzja wymaga, aby unijni eksporterzy wprowadzali w swoich przyszłych umowach tzw. klauzulę „no-Belarus”, przez którą kontraktowo zabraniają reeksportu do Białorusi lub do wykorzystania na Białorusi towarów i technologii wrażliwych, towarów na potrzeby pola walki, broni palnej i amunicji.
Aby zminimalizować ryzyko obchodzenia sankcji, UE zabroni tranzytu przez terytorium Białorusi towarów i technologii podwójnego zastosowania, towarów i technologii, które mogą przyczynić się do rozwoju białoruskiego potencjału wojskowego i technologicznego lub do rozwoju sektora obrony i bezpieczeństwa, towarów, które mogą przyczynić się do rozwoju białoruskiego przemysłu, towarów i technologii przeznaczonych do wykorzystania w przemyśle lotniczym lub kosmicznym, a także broni eksportowanej z UE.
Ponadto, aby przeciwdziałać reeksportowi towarów na potrzeby pola walki znalezionych na Ukrainie lub kluczowych dla rozwoju rosyjskich systemów wojskowych, postanowiono, że unijni operatorzy sprzedający takie towary na potrzeby pola walki do krajów trzecich będą musieli wdrożyć mechanizmy należytej staranności, zdolne do identyfikacji i oceny ryzyka reeksportu do Rosji oraz jego łagodzenia.
Wreszcie, spółki-matki z UE będą zobowiązane do dołożenia wszelkich starań, aby ich spółki zależne w krajach trzecich nie brały udziału w żadnych działaniach, które mogłyby prowadzić do osiągnięcia efektu, któremu sankcje mają zapobiegać.
Ochrona operatorów z UE
Pakiet obejmuje również środki pozwalające operatorom z UE na dochodzenie odszkodowań za szkody spowodowane przez białoruskie osoby fizyczne i prawne w wyniku wdrożenia sankcji i wywłaszczenia, pod warunkiem, że dany obywatel państwa członkowskiego lub spółka nie mają skutecznego dostępu do środków prawnych, na przykład na podstawie odpowiedniego dwustronnego traktatu inwestycyjnego.