Rozporządzenie 2025/2083 o zmianach w CBAM

CEL ROZPORZĄDZENIA

Rozporządzenie (UE) 2025/2083 ma na celu uproszczenie i wzmocnienie systemu CBAM przed jego pełnym wdrożeniem od 1 stycznia 2026 r., poprzez:

• wprowadzenie zwolnienia de minimis dla importerów niewielkich ilości towarów (do 50 ton rocznie),
• dostosowanie procedur celnych i sprawozdawczych,
• poprawę przejrzystości systemu i współpracy między organami celnymi, Komisją i importerami,
• ułatwienie odliczania zagranicznych opłat emisyjnych,
• rozszerzenie i doprecyzowanie zasad rejestracji operatorów, weryfikatorów i importerów,
• aktualizację załączników, w tym metod obliczania emisji i progów masy.

NAJWAŻNIEJSZE ZMIANY W CBAM (wobec rozporządzenia 2023/956)

1️⃣ Zwolnienie de minimis (nowy art. 2a)

• CBAM nie dotyczy importerów, którzy w danym roku kalendarzowym przywożą łącznie mniej niż 50 ton towarów objętych CBAM (stal, aluminium, cement, nawozy).
• Nie obejmuje energii elektrycznej i wodoru.
• Zwolnienie dotyczy łącznej masy netto wszystkich towarów CBAM w danym roku.
• Po przekroczeniu progu 50 ton importer musi:
  • uzyskać status upoważnionego zgłaszającego CBAM,
  • złożyć deklarację CBAM za cały rok,
  • zakupić i umorzyć certyfikaty CBAM za wszystkie emisje.

➡️ Cel: ograniczyć obowiązki dla małych importerów, przy zachowaniu objęcia CBAM 99% emisji związanych z importem.

2️⃣ Obowiązki pośrednich przedstawicieli celnych

• Muszą zawsze posiadać status upoważnionego zgłaszającego CBAM, zanim dokonają zgłoszenia.
• Poniosą odpowiedzialność i sankcje za nieprawidłowości jak importer.
• Działają w imieniu importera, nawet jeśli ten formalnie korzysta ze zwolnienia de minimis.

3️⃣ Definicja importera (art. 3 pkt 15)

Zmieniona, by obejmować:

• również sytuacje, gdy zgłoszenie dotyczy rozliczenia uproszczonego (art. 175 ust. 5 RD 2015/2446),
• pośrednich przedstawicieli działających we własnym imieniu na rzecz importera.

4️⃣ Termin składania deklaracji CBAM

• Przesunięty z 31 maja na 30 września roku następnego.
• Po raz pierwszy: 30 września 2027 r. za rok 2026.

5️⃣ Weryfikacja i rejestr weryfikatorów (nowy art. 10a)

• Weryfikatorzy muszą posiadać akredytację wydaną przez krajową jednostkę akredytującą.
• Mają być zarejestrowani w rejestrze CBAM i działać zgodnie z zasadami z załącznika VI.
• Ich dane (nazwa, zakres akredytacji, państwo, certyfikat) są widoczne w systemie CBAM.

6️⃣ Odliczenie zagranicznych opłat emisyjnych (art. 9)

• Umożliwia zmniejszenie liczby certyfikatów CBAM o faktycznie uiszczoną opłatę emisyjną w kraju pochodzenia.
• Wymagane: dokumenty potwierdzające płatność i brak rekompensaty.
• Komisja może określić domyślne roczne opłaty emisyjne (EUR/tCO₂) dla danych państw trzecich.
• Od 2027 r. opłaty te będą publikowane w rejestrze CBAM.

7️⃣ Jednolity rejestr CBAM

• Rozszerzony o:
  • dane operatorów i ich instalacji w krajach trzecich,
  • dane weryfikatorów,
  • dane importerów i upoważnionych zgłaszających.
• Dane będą częściowo jawne (np. nazwa, lokalizacja, numer rejestracyjny).
• Rejestr służy też do sprzedaży i odkupu certyfikatów CBAM.

8️⃣ Zasady sprzedaży i odkupu certyfikatów (art. 20–24)

• Sprzedaż certyfikatów ruszy 1 lutego 2027 r..
• Cena certyfikatu = średnia cena uprawnień EU ETS z poprzedniego tygodnia (dla 2026 – średnia kwartalna).
• Certyfikaty za emisje z 2026 r. można nabywać i umarzać od 2027 r.
• Limit minimalny dla utrzymania certyfikatów kwartalnie zmniejszono z 80% do 50% emisji od początku roku.

9️⃣ Nowe obowiązki organów celnych i Komisji

• Współpraca w zakresie:
  • monitorowania przekroczenia progu 50 ton,
  • blokowania importu przy braku statusu zgłaszającego CBAM,
  • wymiany danych o EORI, CN, ilości, kraju pochodzenia i deklaracjach.

➡️ Dodano art. 25a – Monitorowanie progu masy, który pozwala Komisji i państwom członkowskim śledzić importy zbliżające się do limitu.

🔟 Kary (art. 26)

• Za brak umorzenia certyfikatów: kara równa tej z EU ETS (obecnie ok. 100 EUR/tCO₂).
• Za przekroczenie progu 50 ton bez upoważnienia – nowa kara (art. 26 ust. 2a):
  • obliczana od całości emisji w danym roku,
  • możliwość obniżenia kary, jeśli przekroczenie ≤10% lub importer czekał na decyzję o upoważnieniu.
• Kary mogą być zmniejszane, jeśli błędy wynikły z danych przekazanych przez operatorów/weryfikatorów.

PRAKTYCZNE SKUTKI DLA FIRM I AGENCJI CELNYCH

WEJŚCIE W ŻYCIE I STOSOWANIE

• Rozporządzenie 2025/2083 wchodzi w życie 3 dni po publikacji (tj. 20 października 2025 r.).
• Główne obowiązki (art. 2a, 6–9, 10a, 15, 22, 23–27) stosuje się od 1 stycznia 2026 r.
• Artykuły dot. sprzedaży certyfikatów (20 ust. 1–5, 22 ust. 2) – od 2027 r.